30 Απριλίου 2025
Κρασί και Υγεία, «πρέπει η επιστήμη να υποταχθεί σε προκαθορισμένες θέσεις ή να διατηρήσει την ελευθερία της;»
Η Magalie Dubois, καθηγήτρια έρευνας στα οικονομικά και το μάρκετινγκ, μοιράζεται την εμπειρία της σχετικά με μια μορφή πολιτικής λογοκρισίας της επιστημονικής έρευνας που αμφισβητεί τον κίνδυνο για την υγεία από το πρώτο ποτήρι κρασί.
Είναι ζωτικής σημασίας να «συμφιλιωθεί η επιστημονική αυστηρότητα με την ανάγκη για μια τεκμηριωμένη και λεπτή δημόσια συζήτηση», υποστηρίζει η Magalie Dubois.
Η Magalie Dubois, είναι ερευνήτρια καθηγήτρια στην οικονομία και το μάρκετινγκ του οίνου στη Σχολή Οίνου & Οινοπνευματωδών Ποτών της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων της Βουργουνδίας (Ντιζόν). «Ελλείψει επιστημονικής συναίνεσης, γιατί να υποστηρίζουμε την αποχή;» υποστήριξε σε άρθρο της η Magalie Dubois, η οποία δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2023 που συνυπέγραψε και ο Stefano Castriota (Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, Ιταλία). Σε αυτή τη δημοσίευση παραθέτει ένα παράδειγμα κρίσιμων ζητημάτων για τη βιομηχανία οίνου: «στην έντονη συζήτηση γύρω από την κατανάλωση αλκοόλ και τις επιπτώσεις της στη δημόσια υγεία, τίθεται ένα κρίσιμο ερώτημα: πρέπει η επιστήμη να συμμορφώνεται με προκαθορισμένες θέσεις ή πρέπει να διατηρήσει την ελευθερία της να εξερευνά και να εμβαθύνει;»
Στο πλαίσιο αυτό, «το άρθρο μας, αμφισβήτησε την επιστημονική βάση, που υποστηρίζει την πλήρη αποχή, ελλείψει αδιαμφισβήτητης επιστημονικής συναίνεσης», υπενθυμίζει η ερευνήτρια, αναρωτώμενη σε αυτό το άρθρο αν ήταν δυνατόν να καθοριστεί επιστημονικά ένα όριο κινδύνου και αν οι πολιτικές δημόσιας υγείας βρίσκονται υπό την επήρεια αμφισβητήσιμων μελετών. Στο άρθρο του 2023, «επισημάναμε τους μεθοδολογικούς περιορισμούς των παρατηρητικών μελετών για το αλκοόλ και την προκατάληψη δημοσιεύσεων που τείνει να ευνοεί τα αρνητικά αποτελέσματα. «Η πρόθεσή μας δεν ήταν σε καμία περίπτωση να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους της κατάχρησης αλκοόλ, αλλά μάλλον να ζητήσουμε μια πιο αυστηρή ανάλυση των διαθέσιμων δεδομένων και μια ανοιχτή συζήτηση σχετικά με την έννοια του μηδενικού κινδύνου», τονίζει η Magalie Dubois.
Πολυπλοκότητα και αποχρώσεις
Μια άκαμπτη πολιτική, που υποστηρίζει ότι «το αλκοόλ είναι επικίνδυνο από το πρώτο ποτό», μια θέση η οποία, ενώ είναι ευρέως διαδεδομένη στον διάλογο για τη δημόσια υγεία, δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα την πολυπλοκότητα και τις αποχρώσεις της τρέχουσας επιστημονικής έρευνας. Αυτές οι αποφάσεις, που υποκινήθηκαν από την αυστηρή τήρηση μιας συγκεκριμένης ερμηνείας των κατευθυντήριων γραμμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), αποτελούν de facto μια μορφή λογοκρισίας, εμποδίζοντας τη διάδοση μιας επιστημονικής προοπτικής που θα μπορούσε ενδεχομένως να εμπλουτίσει τη συζήτηση».
Η Magalie Dubois, υποστηρίζει «ότι η δαιμονοποίηση αντίθετης άποψης μας υπενθυμίζει την κρίσιμη σημασία της ύπαρξης πλατφορμών επιστημονικής έκφρασης που δεν φοβούνται να αμφισβητήσουν προκαταλήψεις και να προσφέρουν χώρο για κριτικές αναλύσεις, ακόμη και όταν αυτές διαταράσσουν την επικρατούσα άποψη». Ελπίζουμε ότι η δημοσίευση θα συμβάλει σε έναν βαθύτερο προβληματισμό σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνείται και ερμηνεύεται η επιστήμη σε θέματα δημόσιας υγείας, και ότι έτσι θα ακουστούν και άλλες φωνές, απαλλαγμένες από οποιοδήποτε ιδεολογικό φίλτρο».